Mga sanhi at uri ng diabetes

 

Ang Lumalalang Problema ng Diabetes sa Pilipinas: Isang Panayam kay Dr. Roberto Mirazol

Ang pag-usbong ng diabetes sa Pilipinas ay isang seryosong isyu na nararapat bigyan ng pansin. Sa panayam na ito, kasama si Dr. Roberto Mirazol, isang endocrinologist at residente ng Philippine Lipid and Atherosclerosis Society, upang talakayin ang mga dahilan, sintomas, at epekto ng diabetes sa mga Pilipino.

Mga Sanhi ng Pagdami ng Kaso ng Diabetes

Pagkain ng Unli Rice at Buffet

Sa simula ng panayam, tinalakay ni Dr. Mirazol ang malaking epekto ng kaugalian ng mga Pilipino sa pagkain, partikular ang "Unli Rice" at mga buffet, sa pagdami ng kaso ng diabetes. Aniya, "Oo, magiging factor siya kasi usually mga tao pag kumain ng rice, napakarami." Dagdag pa ni Dr. Mirazol, ang puting kanin ay madaling ma-absorb ng katawan dahil ito ay polished at refined, kaya nagreresulta ito sa mataas na konsumo ng calories at asukal.

Kaloriya sa Kanin

Ipinaliwanag ni Dr. Mirazol na ang isang tasa ng kanin ay naglalaman ng humigit-kumulang 90 calories, na katumbas ng 20 kutsarita ng asukal. Kaya't ipinapayo niya sa mga pasyente na bawasan ang konsumo ng kanin at piliin ang mas masustansyang alternatibo tulad ng brown rice o red rice.

Epekto ng Hindi Pag-burn ng Kanin

Pagkakalat ng Asukal sa Katawan

Kapag hindi nasusunog ang kanin sa pamamagitan ng pisikal na aktibidad, ito ay naiipon sa katawan bilang taba. Ang carbohydrates sa kanin ay nagiging asukal pagkatapos ma-absorb sa bloodstream, kaya't ito'y nagiging sanhi ng diabetes kung hindi nagagastos o nasusunog sa katawan.

Dalawang Uri ng Diabetes

Ayon kay Dr. Mirazol, may dalawang uri ng diabetes: Type 1 at Type 2. Ang Type 1 diabetes ay kadalasang nangyayari dahil sa pagkasira ng pancreas na nagpo-produce ng insulin, habang ang Type 2 diabetes ay dulot ng insulin resistance, na karaniwang resulta ng hindi tamang pamumuhay o lifestyle.

Mga Karaniwang Sintomas

Maraming kaso ng diabetes ang hindi agad nalalaman dahil sa mga subtil na sintomas. Ilan sa mga pangunahing sintomas ay ang madalas na pag-ihi, palaging uhaw, palaging gutom, at biglaang pagbaba ng timbang. Ang mga babaeng may diabetes ay maaaring makaranas ng vaginal itchiness dahil sa mas mataas na posibilidad ng impeksyon.

Malubhang Epekto sa Katawan

Ang hindi maagapan o matagal nang hindi na-diagnose na diabetes ay maaaring magresulta sa seryosong komplikasyon tulad ng pagkabulag, pagkasira ng kidney na nangangailangan ng dialysis o transplant, at pagtaas ng risk ng heart disease at stroke. Ang diabetes ay nagdudulot din ng pamamanhid ng mga daliri sa kamay at paa, na maaaring humantong sa amputation.

Mga Pag-iwas at Paggamot sa Diabetes

Pagbabago ng Pamumuhay

Sa kabila ng malubhang epekto ng diabetes, binigyang-diin ni Dr. Mirazol na ang pagbabago ng pamumuhay ay isang mahalagang hakbang sa pag-iwas at pagkontrol ng diabetes. Kabilang dito ang tamang diyeta, regular na ehersisyo, at pagbabawas ng stress.

Kahalagahan ng Maagang Diagnosis

Importante rin ang maagang diagnosis upang maiwasan ang komplikasyon. Ang pagkakaroon ng kamalayan sa mga sintomas at regular na check-up ay makakatulong upang agad na maagapan ang sakit.

Sa huli, inilahad ni Dr. Mirazol na ang diabetes ay isang panghabambuhay na kondisyon na nangangailangan ng patuloy na pamamahala at pag-aalaga sa sarili. "Kaya't mahalaga na maging maingat sa ating mga kinakain at siguraduhing tayo ay may sapat na pisikal na aktibidad," ani Dr. Mirazol. Sa tamang kaalaman at disiplina, maaari nating labanan ang paglaganap ng diabetes sa bansa.

Maraming salamat kay Dr. Roberto Mirazol sa kanyang mga mahahalagang kaalaman at payo. Nawa'y magsilbing gabay ito sa ating lahat tungo sa mas malusog na pamumuhay.